Transmitter kelime manası “dönüştürücü” demektir. Çeşitli yapılarda bulunan proseslerdeki değer değişimlerini algılayan cihazlardır. Transmitterler bir nevi sinyal dönüştürücüdürler. Sensörlerin algıladığı akış, sıcaklık, seviye, nem, ph gibi çevresel değişkenleri ölçerek kontrol cihazlarının anlayabileceği düşük akımlı elektriksel sinyallere dönüştüren ara cihaz ekipmanlarıdır. Bu elektrik sinyalleri kullanıcının isteğine bağlı, yaygın olarak tercih edilen 0-10 V veya 4-20 mA aralıklarında olabilirler. Bu kontrol cihazları gösterge, PLC, HMI, sinyal çevirici gibi cihazlar olabilmektedir. Bu temel yapı sayesinde bulunduğu prosesi işler hale getirebilirler.

Transmitter Ölçüm Hesabı

Örneğin bir sıcaklık transmitteri ele alındığında 0-100 °C aralığında değişen bir sıcaklığı ilgili PT100, Termokupl ve daha farklı bir tip sensör algılar. Ortamdaki sıcaklık değeri değiştikçe sensörün ölçtüğü veri de değişecektir. Transmitter sensörden gelen bu değişken değerleri belirli standartlar çerçevesinde çevirerek kullanıcıya verir.

Bu dönüştürmenin formülize edilmesi aşağıdaki şekilde gerçekleştirilir;

Örnekte sıcaklık transmitterinden gelen değeri 4-20 mA sinyaline çevireceğiz.

Doğrusal mA çıkışı = 4 + (16 x ((Okunan Değer - Düşük Limit) / (Yüksek Limit - Düşük Limit)))

Düşük Limit: Sıcaklık vericisinin ölçeceği en düşük basıncı girin. Örneğin sıfır, çoğu sıcaklık vericisi için tipik bir değerdir, ancak ayrıca negatif (-) veya pozitif (+) değerler ekleyebilirsiniz.

Yüksek limit: Sıcaklık vericisinin ölçeceği maksimum değeri girin

Örneğimize göre, 0-100 C derece aralığını ölçecek olursa. Düşük limit 0 °C, yüksek limit ise 100 °C’dir. 50 °C sıcaklık için gelecek akıma bakalım;

Doğrusal mA çıkışı = 4 + ( 16 x ((50-0) / ( 100-0)))

= 12 mA olur.

Ölçü aletinde veya kontrol cihazında 12 mA değeri görüldüğünde sensörün 50 °C sıcaklığı ölçtüğünü anlamış oluruz.

Sinyalin akım haline dönüştürmenin bir faydası da uzun mesafelere herhangi bir kayıp olmadan kablolar aracılığı ile taşınabilir olmasıdır. Bazı proseslerde sensör yani ölçüm aleti ile onlarca ölçüm aletinin kontrol edildiği proses kontrol paneli ( HMI, PLC vb) sahanın uzak bir noktasında olabilmektedir. Bu yüzden transmitterlerin ölçülen değeri akıma dönüştürüp nakledilmesinin bir avantajı da budur.